Referred pain (uitstralende pijn)

Uitstralende pijn, ook wel bekend als 'referred pain', is een fenomeen waarbij pijn wordt gevoeld in een ander deel van het lichaam dan waar de oorzaak zich bevindt. Een klassiek voorbeeld is lage rugpijn die uitstraalt naar het been. Dit gebeurt vaak door nociceptieve prikkeling, wat betekent dat er schade of irritatie aan weefsel in de wervelkolom optreedt. Deze weefselschade kan ervoor zorgen dat naast de pijn in de rug ook pijn in het been wordt ervaren.

De rol van de convergentietheorie

De 'convergentietheorie' biedt een verklaring voor het fenomeen van uitstralende pijn. Volgens deze theorie komen meerdere zenuwen samen op dezelfde neurale baan in het ruggenmerg, die signalen doorstuurt naar de hersenen. Hierdoor kunnen de hersenen niet meer onderscheiden van welke oorspronkelijke zenuw de pijnprikkels afkomstig zijn. Dit zorgt ervoor dat pijn vaak wordt gevoeld in lichaamsdelen die dichter bij de extremiteiten liggen, zoals de huid, waar meer pijnsensoren aanwezig zijn. Dit wordt soms beschouwd als een vorm van 'miscommunicatie' tussen het zenuwstelsel en het ruggenmerg.

Onderscheid tussen uitstralende pijn en radiculaire pijn

Het is cruciaal om uitstralende pijn te onderscheiden van radiculaire pijn. Radiculaire pijn ontstaat door directe stimulatie of beschadiging van de zenuwwortels, bijvoorbeeld door een hernia. Dit type pijn gaat vaak gepaard met neurologische symptomen zoals krachtsverlies, gevoelsverlies, een doof gevoel of tintelingen. Daarentegen wordt uitstralende pijn meestal niet geassocieerd met dergelijke symptomen en heeft deze een dof en zeurend karakter.

Myofasciale triggerpoints en uitstralende pijn

Myofasciale triggerpoints zijn specifieke gebieden van verhoogde spierspanning die als kleine, voelbare knopen in de spier kunnen worden waargenomen. Deze punten zijn vaak pijnlijk bij palpatie en kunnen pijn uitstralen naar andere delen van het lichaam, een fenomeen dat bekend staat als referred pain. Het mechanisme achter deze vorm van uitstralende pijn is anders dan bij zenuwpijn: in plaats van te worden veroorzaakt door zenuwbeschadiging of irritatie, wordt het veroorzaakt door lokale spierproblemen en de bijbehorende fascia (bindweefsel rondom de spieren).

Myofasciale triggerpoints kunnen pijn veroorzaken door een combinatie van factoren, waaronder:

1. Verminderde bloedtoevoer: Door de verhoogde spierspanning wordt de bloedstroom naar de betrokken spiervezels verminderd, wat leidt tot een ophoping van metabole afvalstoffen en een tekort aan zuurstof. Dit creëert een lokale omgeving die gevoelig is voor pijn.
2. Spiervezelcontractie: De knopen in de spier veroorzaken constante contractie van spiervezels, wat leidt tot pijn en kan uitstralende pijn in aangrenzende gebieden veroorzaken.
3. Neurogenische ontsteking: De geïrriteerde spiervezels kunnen chemische stoffen vrijgeven die pijnreceptoren activeren en een ontstekingsreactie in gang zetten, die de pijnervaring verder verergert.

Triggerpoints veroorzaken uitstralende pijn door de interactie tussen sensorische zenuwen en spieren. De sensorische informatie van de geïrriteerde spier kan via het ruggenmerg naar nabijgelegen gebieden worden doorgegeven, wat leidt tot pijngevoelens in delen van het lichaam die anatomisch niet verbonden zijn met de oorzaak van de pijn.

Het belang van een juist begrip van uitstralende pijn

Het herkennen en begrijpen van de oorzaken en aard van uitstralende pijn helpt zorgverleners bij het ontwikkelen van effectievere behandelingen. Het onderscheiden van triggerpoint-gerelateerde pijn en radiculaire pijn is essentieel voor een nauwkeurige diagnose en behandeling. Triggerpointtherapie, massage en andere myofasciale technieken kunnen effectief zijn in het behandelen van pijn die wordt veroorzaakt door spiergerelateerde problemen, terwijl andere technieken, zoals fysiotherapie of zenuwblokkades, mogelijk beter geschikt zijn voor de behandeling van zenuwpijn.

Door te differentiëren tussen verschillende soorten pijn en hun onderliggende mechanismen, kunnen artsen en therapeuten de specifieke oorzaken van pijn gerichter aanpakken. Dit kan leiden tot een betere pijnverlichting en herstel, wat uiteindelijk de kwaliteit van leven van de patiënt ten goede komt.

Deel deze pagina: